بیخوابی کودکان را اینگونه تعریف میکند: «مشکل مکرر در شروع، مدت، تثبیت یا کیفیت خواب که علیرغم زمان و فرصت مناسب برای خواب رخ میدهد و منجر به اختلال عملکرد روزانه برای کودک و/یا خانواده میشود».
تحقیقات تخمین میزند که بین ۱ تا ۶ درصد از کودکان از بیخوابی کودکان رنج میبرند، و اگر کودکانی که بیماریهای مزمن پزشکی/روانی دارند را در نظر بگیریم، این رقم بیشتر هم میشود. در یک نظرسنجی در سال ۲۰۰۶ در آمریکا ، بیش از ۵۰ درصد از کودکان و نوجوانان در طول هفته در به خواب رفتن یا در خواب ماندن مشکل داشتند.
تحقیقات دیگر نشان میدهد که یک نوع رایج بیخوابی در کودکان، بیخوابی مرتبط با شروع خواب است. این نوعی بیخوابی رفتاری است که در آن کودکان بدون وجود یک ارتباط خاص مانند موارد زیر قادر به خوابیدن نیستند:
- انجام یک فعالیت خاص (مثلاً تماشای تلویزیون)
- بودن در یک مکان خاص (مثلاً رختخواب والدین)
- نگه داشتن یک شیء خاص (مثلاً یک اسباببازی مورد علاقه)
این نوع بیخوابی در حدود ۱۰ تا ۳۰ درصد از کودکان، عمدتاً در نوزادان و کودکان نوپا، رخ میدهد و در سنین بالای ۴ سال نادر است.
اختلالات خواب شبانهروزی
اختلال تأخیر در فاز خواب (DSPD)
این یک مشکل ریتم خواب است که در آن افراد تمایل دارند خیلی دیر به خواب بروند و صبحها به سختی از خواب بیدار شوند. این بیماری بیشتر در نوجوانان و بزرگسالان جوان، در حدود ۰.۱۳ تا ۳ درصد از جمعیت، رخ میدهد. بیخوابی مزمن اغلب با DPSD مرتبط است. این بیماری با مشکلات روانپزشکی و شخصیتی مرتبط است و یک مؤلفه ژنتیکی قوی دارد.
اختلال فاز خواب پیشرفته (ASPD)
افراد معمولاً شبها خیلی زود به خواب میروند و صبحها خیلی زود از خواب بیدار میشوند. این اختلال در کودکان بسیار نادر است و عموماً در میانسالی دیده میشود.
نوع روان/غیرحبابی
به نظر میرسد افراد ریتم شبانهروزی پایداری ندارند (برخلاف DSPD یا ASPD که ریتم به سادگی به جلو یا عقب تغییر میکند)، این حالت در افراد نابینا از جمله کودکان رایج است. این حالت میتواند در افراد بینا که تحت درمان DSPD هستند یا از نشانههای زمانی خارجی مانند نور جدا شدهاند، رخ دهد.
اختلالات حرکتی مرتبط با خواب
سندرم پای بیقرار (RLS)
پیش از این تصور میشد که این اختلال که در آن افراد احساس میکنند مجبورند اندامهای خود (معمولاً پاهایشان) را برای بهبود احساس ناراحتی حرکت دهند، فقط بزرگسالان را تحت تأثیر قرار میدهد، اما اکنون تصور میشود که بین ۱ تا ۲ درصد از کودکان و نوجوانان را تحت تأثیر قرار میدهد. این اختلال در زنان شایعتر است و یک مؤلفه ژنتیکی دارد. کودکان مبتلا به ADHD به ویژه در معرض خطر ابتلا به این اختلال هستند.
اختلال حرکت دورهای اندام (PLMD)
این اختلال با حرکات مکرر اندامها در طول خواب، به ویژه کشش پاها، مشخص میشود. این اختلال در هنگام استراحت یا خواب بدتر میشود. این اختلال با سندرم پای بیقرار مرتبط است اما فاقد احساس ناراحتی مشخصه این اختلال است.
پاراسومنیاها
این یک دسته بندی گسترده از مشکلات خواب است که پس از بیخوابی و بیدار شدنهای شبانه، سومین اختلال شایع در کودکان است. این اختلال شامل کابوس، راه رفتن در خواب و صحبت کردن در خواب، دندان قروچه شبانه (دندان قروچه)، شب ادراری شبانه (شب ادراری) و برخی اختلالات حرکتی میشود. این اختلالات در درجه اول به عوامل ژنتیکی و رشدی مرتبط هستند تا عوامل روانپزشکی (که در بزرگسالان رایج است).
اختلالات تنفسی مرتبط با خواب
سندرم آپنه انسدادی خواب (OSAS)
آپنه خواب انسدادی (OSAS) یک اختلال خواب شایع در کودکان خردسال است که بین ۲ تا ۳ درصد از جمعیت را تحت تأثیر قرار میدهد. این اختلال با دورههای مکرر انسداد تنفسی که منجر به هیپوکسی (سطح پایین اکسیژن)، هیپرکاپنی (سطح بالای دی اکسید کربن) یا برانگیختگی تنفسی میشود که در آن قطع تنفس کودک را از خواب بیدار میکند، مشخص میشود. آپنه خواب انسدادی میتواند منجر به مشکلات سلامتی از جمله کندی رشد، مشکلات عصبی رفتاری و مشکلات قلبی عروقی شود. عوامل خطر عبارتند از: تبار آفریقایی، چاقی، مشکلات سینوسی و آلرژی، سابقه خانوادگی آپنه خواب انسدادی و تولد زودرس.
سندرم مقاومت راه هوایی فوقانی (UARS).
UARS برانگیختگیهای تنفسی کوتاه اما مکرری است که مشابه آپنه خواب یا هیپوپنه است. تشخیص آن دشوار است، اما با مشکلات عصبی رفتاری مانند ناتوانیهای یادگیری و ADHD مرتبط دانسته شده است.
خروپف اولیه مداوم (PPS)
خروپف همیشگی در کودکان اغلب با مشکلات تنفسی همراه است اما با بیدار شدنهایی مانند آپنه خواب انسدادی یا سندرم تنفسی فوقانی مرتبط نیست. این مشکل در حداکثر ۲۷٪ از کودکان رخ میدهد که حدود ۲ تا ۳٪ از آنها دارای سطوح بالینی آپنه خواب انسدادی هستند.
پرخوابیهای مرکزی
نارکولپسی
نارکولپسی نوعی اختلال خوابآلودگی مفرط (خوابآلودگی مفرط) نادر است که علائم آن شامل خواب ناگهانی و غیرمنتظره، توهمات هیپناگوژیک (که در مرز خواب و بیداری رخ میدهد)، کاتاپلکسی (از دست دادن ناگهانی تون عضلانی) و فلج خواب (که در آن افراد برای مدت کوتاهی پس از بیدار شدن قادر به حرکت نیستند) است. این بیماری در کودکان نادر است و معمولاً در دوران نوجوانی شروع میشود. دو نوع اصلی نارکولپسی وجود دارد، با و بدون کاتاپلکسی.
سندرم کلاین-لوین
این اختلال با خوابآلودگی بیش از حد دورهای همراه با افزایش اشتها، بیشفعالی جنسی و مشکلات رفتاری مشخص میشود. این اختلال نادر است و در اوایل نوجوانی شروع میشود، و زنان شروع دیرتری دارند و شیوع کمتری نسبت به مردان دارند.
سندرم خواب ناکافی ناشی از عوامل رفتاری
این سندرم زمانی اتفاق میافتد که فرد به طور مداوم در شب خواب کافی ندارد و این امر مانع از احساس استراحت خوب و هوشیاری در طول روز میشود. کمبود خواب ناشی از انتخابهای شخصی فرد است (یعنی اولویت دادن به زندگی اجتماعی، تعهدات کاری، تکالیف مدرسه و غیره بر خواب کافی). با این حال، آنها معمولاً از این موضوع بیاطلاع هستند که به خواب بیشتری نسبت به آنچه دریافت میکنند نیاز دارند و اگر فرصتی به آنها داده شود، میتوانند خوب بخوابند. هیچ توضیح پزشکی دیگری برای خستگی و تمرکز ضعیفی که این افراد تجربه میکنند وجود ندارد. این اختلال میتواند افراد را در هر سنی و جنسیتی تحت تأثیر قرار دهد، اگرچه بیشتر در نوجوانان رخ میدهد.
اختلالات روانی و خواب
مشکلات خواب اغلب در عمل بالینی برای کودکان مبتلا به ADHD گزارش میشود. با این حال، تحقیقات کمی در مورد ارتباط بین خواب و عملکرد عصبی-رفتاری در ADHD انجام شده است. برخی یافتهها نشان میدهد که کودکان مبتلا به ADHD الگوهای خواب ناپایداری دارند، در به خواب رفتن مشکلتر هستند و در مقایسه با کودکان بدون ADHD، خوابآلودگی بیشتری در طول روز دارند.
جنبههای بیشفعالی و بیتوجهی ADHD همچنین با تعدادی از اختلالات خواب مرتبط دانسته شدهاند:
- سندرم پای بیقرار احتمالاً به دلیل اختلال عملکرد رایج در سیستمهای دوپامینرژیک است.
- اختلال تنفسی در خواب، که بازیابی روزانه عملکردهای اجرایی در قشر جلوی پیشانی را مختل میکند
کودکانی که دچار اختلالات اضطرابی یا افسردگی هستند، میزان بالایی از کابوس و خواب ناآرام دارند. به طور خاص، افسردگی دوران کودکی با افزایش بیخوابی، بیدار شدنهای زودهنگام در صبح و مشکلات شروع خواب مرتبط است. مشکلات مشابهی معمولاً در کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) گزارش شده است.
به طور کلی، مشکلات رفتاری با مدت زمان خواب نامناسب و تأخیر (زمانی که فرد به خواب میرود) مرتبط هستند و اختلالات روانپزشکی با خواب ناآرام مرتبط هستند.
- ۰۴/۰۸/۰۶